PIETER BRAECKE

Pieter Braecke

In het Stadspark een merkwaardige beeldengroep, die werd gemaakt door P. Braecke toen hij werkte aan de buitenversiering van de Nationale Bank te Brussel. In 1955 werd dit beeld aan Nieuwpoort geschonken.
De beeldengroep moet voor een opmerkzame kijker een glimlachje opwekken. Een Belgische leeuw bij een zak geld en een (?) kasboek met nog net de initialen van BNB op de bladwijzer. Staan de fasces voor het Romeinse symbool van macht en het kind met stoere helm op voor de (kleine) Belgische macht??

inhuldiging beeld Pieter Bracke   beeld Pieter Bracke
inhuldiging beeld op 18 september 1955    

portret Pieter Bracke

Pieter-Jan Braecke geboren te Nieuwpoort op 4 oktober 1859.
Hij was zoon van Pieter, eveneens geboren te Nieuwpoort in 1824 en overleden in 1885; en van Sophie Pauwels, geboren te Nieuwpoort in 1830 en overleden te Veurne in 1925.
Zijn vader was wagenmaker en woonde in “Het Stadhuis”, een herberg gelegen in de Oostendestraat nevens het toenmalige stadhuis (nu het vredegerecht).
Heel jong nog voelde hij zich tot de tekenkunst aangetrokken en schetste met vlugge trekken alles wat hij rond zich zag.
Leerling in de Rijksmiddelbare school, was hij zeer vlijtig en van goed gedrag.
Op tienjarige leeftijd is hij laureaat in de tekenwedstrijd der beide Vlaanderen.
Na de schooluren volgde hij de cursussen van de stedelijke tekenschool waar dhr. Houvenaghel de figuren gaf, Engel Dedrie de plaasterbeelden en Frans Deman de bouwkunde.
Op 17 oogst 1874 verlaat hij de school met het diploma van tien jaar middelbare studiën van de tweede graad, de prijs van goed gedrag en gaat hij bij zijn vader in de leer.
Na enkele tijd trekt hij naar Brugge waar hij na de werkuren, lessen van bouwkunde volgt in de stedelijke academie en er de eerste prijzen behaalde.
Doch hij voelde meer lust voor de beeldhouwkunst en kwam op zestienjarige leeftijd in het werkhuis  van beeldhouwer Hendrik Pickery terecht die tevens leraar was aan de academie.
Daar leerde hij terdege zijn vak en bewerkte na enige jaren even handig klei, marmer, steen en hout.
Menig kerkaltaar kwam uit zijn handen en tevens volgden snel op elkaar de onderscheidingen aan de academie.
Van Brugge trok de jonge Braecke naar Leuven en kwam er terecht in het werkhuis Detaille en Vanderlinden.
In 1862, Pieter Bracke was toen 22 jaar, dingt hij mede naar de prijs van Rome, afdeling beeldende kunsten, en verwerft een tweede prijs met medaille en diploma.
De kunstminnende bond van Brugge schonk hem te dezer gelegenheid een gouden medaille.
Het uit te beelde thema was een bas-relief, voorstellende de afgezanten van de Romeinse Senaat met de smeekbede bij Cincinatius.
Van Leuven kwam Braecke naar Brussel in de werkplaats van Georges Houstont, een ornementbeeldhouwer van Franse oorsprong, sedert 1854 in Brussel verblijvend, een groot talent uitstekend gids voor onze jonge kunstenaar.
Van daar gaat hij bij Paul Devigne, Gentenaar van geboorte, die verschillende standbeelden uitvoerde, waaronder deze van Kanunnik De Haerne te Kortrijk en van Breydel en Deconinck, te Brugge.
Hij verbleef vier jaar bij Devigne waar hij medewerkte aan alle belangrijke gewrochten van deze beroemde kunstenaar. Dit werken onder leiding van deze fijnzinnige en tevens machtige kunstenaar zal later zijn werk beïnvloeden. Nu vliegt hij op eigen wieken, verwerft langzaam wereldberoemdheid en de onderscheidingen volgen snel op elkaar.
Hij overleed te Nossegem op 10 november 1938 zonder dat zijn talrijke vrienden in de kunstwereld konden vermoeden dat zij einde nabij was.
Volgens zijn verlangen werd hij in alle eenvoud doch godsdienstig begraven, zonder dat zijn overlijden werd kenbaar gemaakt, zoals gebeurt met een Ijslandvaarder die tijdens een lange reis overlijdt.

Als geboren Nieuwpoortenaar zou Pieter Braecke langzaam Nieuwpoort ontgroeien om via Brugge, Leuven in Brussel naam te maken als beeldhouwer. Vanaf 1982 was hij opgenomen in de veelbelovende school der Naturalisten die gedeeltelijk zou uitgroeien in die van de Symbolisten.

Het standbeeld van Pieter-Jan Braecke  (Engelenfiguur) staat sinds 1955 in het Leopold II-park. Half maart 2010 kreeg het na opfrissing  een nieuwe locatie (begin van de hoofddreef). Het  stenen beeld vertoont heel wat symbolen (tekens) o.a. de putto (een naakt kinderfiguurtje als engeltje bedacht met decoratieve of allegorische betekenis), de  leeuw (symbool van macht en kracht), de zuil of de obelisk (bij de Egyptenaren het symbool voor het heersen over de vier windstreken, een teken van macht), de olijftak (symbool voor vrede en eendracht) en attributen (voorwerpen aan een door de kunst voorgestelde persoon toegevoegd, waardoor die persoon een niet stoffelijk begrip vervangt) o.a. de helm, de bijl,…Hopelijk krijgt dit standbeeld een naamplaat met zowel de gegevens van de kunstenaar als  deze van het kunstwerk.

 beeld ongekuist en gekuist          

Kunstboek

Nu goed 55 jaar geleden publiceert de Vlaamde Overheid - Dienst Agentschap ruimte en erfgoed - een lijvig boekwerk over de Nieuwpoortse kunstenaar. Het boek "Pieter Braecke - beeldhouwer - Als de ziel luistert" telt 350 p. en is uitermate rijk geilustreerd.
bron: Elk zegg'het voorts Nieuwpoortse archiefkrant - jaargang 3 nr.2 maart 2011