Nieuwpoort - Bad

GESCHIEDENIS

ONTSTAAN VAN DE BADPLAATS

In 1860 was Nieuwpoort het oude vissersstadje niet meer dan een gezocht Mekka voor romantische kunstzielen en oudheidkundigen. Sinds 1856 was Nieuwpoort als garni-zoensstad afgedankt en in 1860 begon de ontmanteling van de vestingen.  Een bevolking van 3593 zielen op 31 december 1862.
Voor de visuitvoer beschikte Nieuwpoort over geen enkele trein- of tramverbinding met het binnenland. Het heengaan van het garnizoen betekende een merkbaar economisch verlies. De nijverheid was lokaal en beperkte zich meestal tot huisarbeid. Er moest hoogdringend uitgezien worden naar nieuwe expansiemogelijkheden.
Al behoorde het dichtbijgelegen strand toenmaals tot het grondgebied van de gemeente Oostduinkerke, toch richtte Nieuwpoort de ogen naar dit gebied om er een badplaats te stichten.
In de loop van 1863 verzocht P. De Swarte om een concessie van 1500 meter strand te krijgen, om langs weerszijde van de IJzermonding  een zee uitbating te beginnen. Zijn opzet vond geen instemming. Daarentegen verkoos een groep vooraanstaande ingezetenen van Nieuwpoort een andere modaliteit te stichten ten stadhuize op 21 april 1864 een naamloze vennootschap: “La société anonyme de Nieuport-Bains”. Aldus ontstond meteen de plaats benaming van de ontworpen strandplaats “Nieuport-Bains”, toentertijd letterlijk vertaald “Nieuport-Zeebaden”. De heren Louis Meyne-Vandevyvere, Philippe Lecluyse, Francois De Jaegher, Willem de Roo en Louis Meyne maakten deel uit van dit vennootschap (op 19 januari 1864 werd Louis Meyne burgemeester van Nieuwpoort, Louis Meyne-Vandevyver tweede schepen, F. De Jaegher en Ph. Lecluyse waren gemeenteraadsleden). Zij verzochten het stadsbestuur van Nieuwpoort om hun initiatief tot de stichting van een badplaats te willen steunen. Van haar kant willigde Mevrouw Weduwe Crombez van Doornik hun verzoek om een stuk duinengrond in en stond toe het “Pavillon des Bains” nabij het strand te bouwen.

INHULDIGING VAN DE BADPLAATS

Op 21 juli 1864, nationale feestdag vierde de stad Nieuwpoort de plechtige inhuldiging van haar ontworpen badplaats.  Een heerlijk warm zomerweder begunstigde deze gebeurtenis. Van uit het stadhuis vertrok dhr. Burgemeester Louis Meyne en gans de stadsmagistraat, voorafgegaan door de stedelijke muziekvereniging, naar de kaai van Nieuwpoort. Daar gingen ze aan boord van de opgetooide Brugse Barge en, begeleid door talrijke andere bevlagde en versierde boten, voeren zij naar de nieuwe badplaats. Op het dek van de Barge speelde af en toe de muziek. Langs de havendijk volgde een overtalrijke menigte Nieuwpoortenaren.

Het “Pavillon des Bains” of, “Kurhaus” werd op deze dag ingehuldigd en de eerste zeebaden werden ge-nomen.
Een koninklijk besluit van 26 augustus 1864 verleende aan de stad de toelating om over een lengte van 500 meter westwaarts van de havengeul op het zeestrand een dienst voor zeebaden op te richten.

DE STEENWEG NAAR ZEE

Het ontluiken van een badplaats kende een reeks moeilijkheden. De kust en de duinen lagen als een eenzaam, afgezonderd en onbewoond gebied op een half uur van Nieuwpoort verwijderd. De allereerste oorzaak was een rechtstreekse verbinding tot stand te brengen, die aan de bezoekers gemakkelijk toegang tot het strand verleende. Daarom legde de vennootschap de eerste steenweg naar Nieuwpoort-Bad.

Op 23februari 1865 geschiede de aanneming. De steenweg begon vanaf het Oude-Veurnesas en liep tot tegen het “Pavillon des Bains”. De werken namen aanvang op 6 maart en de plechtige inhuldiging van de nieuwe steenweg vond plaats op 20 augustus 1865. Langs weerszijden was de nieuwe steenweg met sparren beplant.

DE FAMILIE CROMBEZ

Na de dood van zijn vader kwam Benjanin Crombez, in het bezit van al de gronden van Nieuwpoort-Bad.
Toen de villa Crombez gebouwd was en Benjamin Crombez er de zomermaanden kwam doorbrengen, duurde het niet lang of “La sociéte anonyme de Nieuport-Bains” werd in de schaduw gesteld en Benjamin Crombez nam de taak over om de Nieuwpoortse badplaats tot verdere ontplooiing te brengen.
Deze grootgrondbezitter behoorde tot een aanzienlijke Waalse familie uit de streek van Doornik.

De familie Crombez voerde als wapen:
van goud met een keper van lazuur begeleid in het schildhoofd door twee pijlen van natuurkleur paalsgewijze in de punt door de pijnboom van natuurkleur.
Helmteken: de pijnboom van het schild. 

ONTWIKKELING VAN DE BADPLAATS

Benjamin Crombez gelaste de landmeter Thielens een plan van de ontworpen badplaats op te maken en deelde het te koop gestelde terrein in blokken in. Op zijn duinengrond legde hij het Hendrikaplein en een net van wegen aan en deed de duinen met helm en struiken beplanten. Naar zijn opvatting moest Nieuwpoort-Bad als kustplaats een aristocratische standing hebben. Daarom weerde hij op de door hem aangelegde zeedijk om even welke handelsuitbating of drankgelegenheid. Enkel grote hotels mochten er tot stand komen. Op de hoek van het Hendrikaplein rees weldra “Grand Hôtel  des Bains“  Tegenover de steenweg naar Nieuwpoort-Stad  had men het “Hôtel de la Digue” verder het  “Hôtel de la Plage” en de grote villa Crombez.
Alleen aan bepaalde begoede families die Crombez gunstig schenen, verkocht hij zijn gronden om er een zomerverblijf op te trekken.
Benjamin Crombez deed de zeedijk op een breedte van 30 tot 50 meter met klinkaardstenen plaveien. Hij ontwierp de “Voie Auguste” thans de huidige Albert I-laan. Aan weerszijden werd deze steenweg met populierenstruiken beplant. Langs de “Voie Auguste” vond men het kleine “Hôtel de la Mer” de pasteibakkerij Vantomme, en het “Hôtel Prévost” en het “Hôtel Central”.
Bij het spoorstation langs de steenweg op Nieuwpoort verhief zich het “Hôtel de Tournai”.
Zo de jonge badplaats verdere uitbreiding wilde nemen, dan was een spoorwegver-binding met de centra van het binnenland onontbeerlijk. Op 15 oktober 1866 hadden de werken voor een spoor tussen Nieuwpoort en Diksmuide een aanvang genomen en de eerste locomotief was het station van Nieuwpoort-Stad binnengestoomd op 29 oktober 1867. Benjamin Crombez deed dringende voetstappen bij de hogere instanties, opdat onverwijld de reizigerstreinen Nieuwpoort-Bad zouden aandoen. Hij schonk daartoe de nodige gronden aan de spoorweg-maatschappij en de inhuldiging van het baanvak van de spoorlijn met Nieuwpoort-Bad als terminus ging door op 15 augustus 1869.
Er liep een tak van het spoor over de zeedijk en deze was meestal tijdens de wintermaanden in gebruik. Dan werd het duinzand dat zich tijdens de stormen op de zeedijk opstapelde, door goederenwagens weggehaald om in het binnenland te worden verkocht. Ook de bouwmaterialen om de nieuwe villa’s op te trekken, kon nu per spoor terplaats worden gebracht. In een zandweg nabij Crombez school schoot een tweede spoorwegvertakking in de duinen, waar het beheer van de spoorwegen gratis en naar believen zand mocht trekken.

PALAIS DE L’ENFANCE

Als vrijzinnig filantroop gelaste Benjamin Crombez de architect Le Graive in de duinen tussen de huidige koninklijkebaan en de Crombezlaan een groots kinderhome te bouwen met langs weerszijden een woning voor de bestuurder en de bestuurster. Bestemd tot vakantiehuis voor de leerlingen van de stadsscholen van Brussel droeg het gebouw de ronkende naam “Pailais de l’Enfance”. In de volksmond daarentegen sprak men van “Keuneschole” Het mag aanzien worden als de voorloper van de talrijke kinderhomes, die vanaf 1944 als paddenstoelen de kustplaats van Nieuwpoort hebben ingenomen.
Tijdens de oorlog 1914-18 werd de school totaal vernield.

HET STAKETSEL

Aan de monding van de havengeul werd in 1865 het eerste staketsel geheid. Het paalhoofd was veel ruimer dan nu. Het was bekroond met een typische lichtbaken en op het paalhoofd werd ook een lieflijk drankhuisje gebouwd. Het staketsel werd gauw een van de voornaamste attracties. Het westerhoofd werd tijdens de zware storm van 30 september 1911 van de wandelweg losgerukt en een tweehonderdtal meter westwaarts geslagen.  Meer zie verder.

STAGNATIE

Het urbanisatieplan, dat Benjamin Crombez op een strikt persoonlijke wijze wilde opdringen, gaf soms aanleiding tot veel moeilijkheden met de bouwlustige badgasten en zijn werk bleef niet van alle kritiek gespaard.
Als alles beheersend eigenaar op Nieuwpoort-Bad, hield Benjamin Crombez er een eigen reglement op na. Bij rechtspraak van het Beroepshof te Gent was hij aanzien als de eigenaar van het strand: “jusqu a la limite d’une haute marée moyenne”. Bij laag water komt het strand vrij tot op een breedte van 500 m. en bereikt het strand een uitgestrektheid van 52 ha.

Zo viel het baden onder het toezicht van Benjamin Crombez en gaf aanleiding tot veel betwisting. Toen bestond nog de gewoonte de baders in een rollende cabine met een paard tot in zee te voeren en de baders na het zwembad terug op het droge zand te brengen. Benjamin Crombez eiste vijftig centiemen voor een enkele en één frank voor een dubbele cabine. Veel strandbezoekers vonden de prijs te hoog. Zij verlieten meer en meer Nieuwpoort-Bad en zochten de overal elders opduikende strandplaatsen op, waar het baden kosteloos bleef, de bouwgronden goedkoper en de bouwplannen aan zulk geen lastige voorwaarden waren onderworpen. Aldus ondervond men alhier een gevoelige concurrentie en bleef de verdere ontplooiing van de badplaats ophouden tot na 1890.

HERLEVING

In 1890 telde men op de zeedijk 42 villa’s. Het was voor de badplaats, na dertig jaar, een mager resultaat. Onvoldaan over deze in het oog springende stagnatie, besloot Benjamin Crombez de uitbating van de baadplaats toe te vertrouwen aan een naamloze vereniging. Op 2 december 1893 werd een vennootschap “Grands Hôtel et Villas de Nieuport-Bains” gesticht. Hierdoor kwam een nieuw leven op de badplaats.
Er brak een drukke bouwperiode aan. Weldra stond het vijfde blok langs de zeedijk met nieuwe villa’s bezet.
Het “Grand Hôtel de la Digue” werd gesloopt en het Hendriekaplein verbreed. In het midden van het plein werd een live kiosk gebouwd. Het “Grand Hôtel des Bains” werd gemoderniseerd.

Er kwam als annexe aan het “Grand Hôtel de la Plage” een prachtige concertzaal tot stand, die ook als schouwburg kon dienen. De “voie August” werd verbreed en het “Hôtel de Taurnai” werd gesloopt. Later bouwde men op die plaats het “Hôtel Cosmopolite”. Meer en meer villa’s kwamen bij.
Vanaf 1893, tijdens de zomermaanden juli en augustus, legde de spoorwegmaatschappij directe treinen in tussen Brussel en Nieuwpoort. De afzichtelijke spoorlijn op de zeedijk nam men weg. De gasverlichting die tot door een gasketel werd geleverd, opgericht door Benjamin Crombez, werd in 1898 vervangen door elektrisch licht, waarvan de centrale in de duinen achter de kerk werd gebouwd. Over de gans de zeedijk werd een elektrische verlichting geplaatst. In 1900 voegde men bij het loodsgebouw een post van draadloze telegrafie, de eerste in België.

Benjamin Crombez stierf te Brussel op 23 augustus 1902. Tussen zijn neef erfgenaam, dhr. Henri Crombez, en de Maatschappij van Buurtspoorwegen werd een overeenkomst gesloten over het plaatsen van een stoomtramlijn, die Nieuwpoort-Stad met Nieuwpoort-Bad als terminus zou verbinden. Later werd de verbinding over de Kinderlaan naar Oostduinkerke doorgevoerd.

In het bijzijn van talrijke En-gelse golfspelers werd op de “Schorre” aan de over-zijde van de havengeul, in 1907 een golfveld ingehul-digd.

Bij de opkomst van het vliegwezen richtte een ingenieur-constructeur Eugène Debognie nabij de kinderlaan het eerste Belgische atelier voor vliegtuigbouw op, onder de benaming “Les Etabissements Debognie a Nieuport-Bains”. Deze inrichting legde zich toe op het vervaardigen van vliegtuigschroeven en het monteren van eendekkersvliegtuigen, die bijzon-der de aandacht trokken op de tentoonstelling van het “Salon Belge d’Automobile”van 1911.

 

OORD VAN KUNTSCHILDERS

Nieuwpoort-Bad werd ook een uitverkoren paradijs voor een plejade kunstschilders. Louis Artan was de eerste om bij de wisselende pracht van de zee inspiratie te komen zoeken en er zijn schone doeken te borstelen, waarvan enkele nu bewaard zijn in het Koninklijk Museum van Schone kunsten te Brussel.
Begin 1900 ontdekten August Oleffe en zijn vriend Louis Thevenet het Nieuwpoorts natuurschoon. Hun verblijf lokte een ganse generatie van jonge artiesten aan: Alfred Bastien, Maurice Wagemens, Frans Smeers en Fernand Leys.
Voor een andere groep kunstschilders werd, omstreeks 1908, de zeekust te Nieuwpoort de geliefde pleisterplaats tot de oorlogsgebeurtenissen van 1914 ze zouden uiteen spreiden.

IN DE DUINENPOLDERS

Tot voor 1914, beschut door de hoge duinen, woonde in witgekalkte huisjes, in de zogenaamde duinenpolders, een arme bevolking. Het waren meestal eenvoudige strandvissers, die een bovenmenselijke moeite erin geslaagd waren een stuk weide of een akkertje op het zwarte zand te winnen, waarop zij aardappelen, rogge en erwten teelden. Om hun akkers te bemesten gingen zij naar zee met rakels en kruisnetten om zeemest:  Sterren, vijfhoeks en garnalen. Zij bewerkten de grond, eerst met twee ezels, later met een muilpaard. Vooral de aardappelteelt was winstgevend. Als eerstelingen kweekten zij: rode patatten.

STICHTING VAN DE PAROCHIE

Om de badgasten van om het even welke geloofsbelijdenis naar Nieuwpoort-Bad te lokken, Bouwde Benjamin Crombez een kerk in 1877 op het westelijke uiteinde van de ontluikende strandplaats.
Geschiedenis Sint-Bernarduskerk klik hier.

DE OORLOG 1914-1918

Het badseizoen was volop in gang toen het Duitse Rijk op 4 augustus de oorlog aan België verklaarde. In enkele uren waren de zomergasten van de kust verdwenen en lag Nieuwpoort-Bad in een doodse verlatenheid.
Op dinsdag 13 oktober reed koning Albert te paard over de sassen van Nieuwpoort en nam zijn intrek op de villa Crombez te Nieuwpoort-Bad. De beraadslagingen van de Generale Staf werden gehouden in een van de zalen van het “Grand Hôtel des Bains”. Een peloton gendarmen hield voortdurend de wacht omheen de villa.
Vóór de kust van Nieuwpoort lag een eskader van de Engelse marine. Later voegden zich Franse destroyers erbij.
Op vrijdag 16 oktober schoten de zeeboten hun eerste projectielen af op de Duitse troepenbeweging tussen Middelkerke en Westende.
Belgische genietroepen deden de oude vuurtoren nabij de vlotkom springen op 17 oktober. Het was een bouw-kundig monument uit de 14de eeuw, wellicht oudste lichtbaken van de kust.
Op 20 oktober bij het krieken van de dag, rukte de Duitse infanterie opnieuw aan, rechtover Nieuwpoort-Bad, met het doel de overtocht van de IJzermonding te bewerkstelligen. Na uren vreselijk strijd werd te 1 uur Lombardsijde-dorp opgegeven.
Op 22 oktober, slaagden het 1e jagers te voet en het 9e linieregiment erin om Lombardsijde te heroveren. Middelerwijl begon de onderwaterzetting van de Duitse stellingen en tegen 30 oktober had de overstroming de druk van het Duitse leger gestuit.
Zolang de slag van de IJzer duurde, namelijk tot op 2 november, bleef de Engelse Marine de Duitse stellingen beschieten. Op 30 oktober haalde het geschut van de monitoren de vuurtoren, daterend van 1883, nabij de IJzermonding neer.
Het is op 2 november dat een Engels slagschip bij vergissing twee obussen van 303 mm in de richting van de kerk te Nieuwpoort-Bad loste. Vóór de kerk sloeg het projectiel een enorme krater.

ONTRUIMING VAN DE BADPLAATS

Voor Nieuwpoort-Bad was 11 november een zware dag, over de havengeul hadden de Fransen, rechtover de “Voie Auguste” (nu Albert I-laan) een pontonbrug gewor-pen in voorbereiding van een aanval op de Duitse stellingen te Lombardsijde. Te 11 uur in de morgen daag-de onverwachts van uit de zee de gans Nieuwpoortse vissersvloot op. Men had deze vanuit Engeland terug-gestuurd in de waan de IJzerslag te beëindigd was. Als gevolg van de waterstand konden slechts kleine vissers-sloepen binnenvaren en dadelijk legden de Franse er beslag op. Anderzijds begonnen de Duitsers de op zee gebleven boten te beschieten, die weldra de wijk namen. De Fransen openden een hevige aanval op de Duitsers te Lombardsijde, doch stootten op een harde weerstand. Middelerwijl stak een hevige stormwind op en sloeg in de havengeul de pontonbrug los. De ijzeren pontons gingen in het wilde ronddrijven op het water en de verbinding tussen de eerste strijdlinie en de achterhoede werd aldus verbroken. De Fransen, die wijken moesten, hadden de havengeul in de rug en velen sneuvelden in deze beknelde toestand of vonden de dood in het water. Als gevolg van deze tegenslag door de woede aangegrepen, meenden de Fransen dat er verraad in het spel was. Verscheiden burgers werden als spionnen verdacht. De Fransen plaatsten de gebroeders Jules en Victor Van Tieghem tegen de muur op de koer van “Grand Hôtel du Phare” en stonden op het punt deze medeburgers te fusilleren, toen op het laatste nippertje de politiecommissaris tussenkwam en de executie wist te verhinderen.
Ook de meid van pastoor de Graeve en andere verdachten van spionage werden tegen de muur geplaatst, aangehouden en werden naar Oostduinkerke-Bad opgeleid, waar zij na drie dagen de vrijheid terugkregen. Tegen de avond van 11 november stond op Nieuwpoort-Bad de villa van baron de Kerkhove de Dentergem in brand. De wind sloeg het vuur over op het nabij gelegen “Grand Hôtel des Bains” en de villa Crombez, die weldra te midden de invallende duisternis één akelige vuurpoel vormde. Ook andere gebouwen stonden in brand en gaven een luguber uitzicht aan de badplaats.
s ’Anderdaags spoelden veel lijken van Franse soldaten op het strand aan. Zij werden begraven in de duinen op het einde van de zeedijk. Aldus ontstond een militaire begraafplaats tussen de “Zonnebloem” en de Kinderlaan, waar tijdens de vier oorlogsjaren honderden gesneuvelden zouden worden bijgezet. Ook tussen de kerk en de Brabantstraat werd naderhand een tweede militaire begraafplaats aangelegd. Na de oorlog zijn al de graven door de krijgsbegrafenisdienst naar bestendige kerkhoven gebracht.
Op donderdag 12 november kwam het bevel van de evacuatie voor de nog amper vijftig resterende bewoners van de badplaats. In de polders daarentegen bleef nog een deel van de bevolking in schuilplaatsen wonen tot in 1917.
Voortaan lag Nieuwpoort-Bad in de eerste vuurlijn en dag op dag werden veel villa’s stukgeschoten en vernield. Tegen eind 1917 waren de woningen tot aan het home “Joie aux Petits” met de grond gelijk gemaakt. Slechts soldaten, die tegen de aanhoudende bombardementen dekking zochten, vertoefden nog alhier in de kelders en omvormden de badplaats tot een versterkt bolwerk.
Vooral twee onderaardse gangen zijn beroemd gebleven:
1 - De grote “Tunnel Bristol”. Deze liep een meter diep onder de grond, vanaf het Casino tot aan het staketsel, met zijvertakkingen in de duinen. De gang was met houten balken gebouwd, twee meter hoog en een meter breed, eclectisch verlicht en bij middel van een pomp werd het water geweerd.
2 - De “boyau cave”, eveneens een onderaardse gang, die begon vanaf villa Montechristo en liep op hoogte van de keldervloering van de vernielde Villa’s langs de zeedijk naar het staketsel toe.

MISLUKKING ENGELS OFFENSIEF

De Belgische maar vooral Franse troepen bezetten Nieuwpoort-Bad tot in juni 1917. Toen werd het bevel gegeven aan de nog weinig overblijvende polderbewoners tegen 15 juni 1917 het gebied te ontruimen.
Om in geval van genoegzame vorderingen van het offensief, dat de Engelsen bij Ieper hadden ondernomen, De Belgische kust te kunnen overrompelen, werden op19 juni 2017 de Franse troepen alhier weggetrokken en vervangen door de eerste Engelse divisie.
Een deel Engelse troepen, met muziek voorop, kwam onbezonnen en martiaal uit de richting van Oostduinkerke opgestapt. Toen zij het kruispunt Victor- en de Kinderlaan bereikten, werden ze overdonderd door een hels artillerievuur. Honderden doden vielen. In herinnering aan deze massaslachting plantten de Engelsen een paal met een bordje, waarop stond: “The dead corner” – “De dodenhoek”.
De frontsector alhier was tot dan toe buitengewoon rustig gebleven.
De Duitsers vonden deze toestand verdacht en belasten de stormtroepen van het Marinekorps een overval op de badplaats te wagen om krijgsgevangenen binnen te brengen, ten einde te weten wat aldaar gaande was.
De Duitsers drongen door op de badplaats tot aan het punt van de Lombardsijdelaan waar thans een stenen herdenkingspaal door de Belgische Touringclub is opgericht. Gelukkig werden de Duitsers van de linkeroever van de havengeul teruggedreven. Nu wisten zij dat de Engelsen in plaats van de Fransen de sector bezet hielden en dat de Engelsen zich niet zouden beperken tot een offensief uit Ieper, maar dat zij van uit Nieuwpoort zouden aanvallen. De Engelse stellingen lagen vóór de IJzer op de rechteroever van de havengeul. De Duitsers besloten de Engelsen voor te zijn. In het geheim werd de Duitse artillerie vóór Nieuwpoort gevoelig versterkt.
Op 10juli, na een beschieting waaraan veldartillerie, de kustbatterijen alsook de mortier van 420 mm deelnamen, braken de Duitse bataljons om 20 uur in de Engelse stellingen en om 20.45 uur waren de stellingen tot aan de oever van de havengeul in Duits bezit: 31 Engelse officieren en 1255 man werd gevangen genomen. Slechts een vijftigtal knappe zwemmers, die de IJzer konden oversteken, ontsnapten aan de greep van de Duitsers.
Het Duitse front volgde nu de havengeul van aan de IJzermonding nabij de zee tot op 200 m van de sluizen van Nieuwpoort.
Daarmede was het voorland van de Engelse uitvalbasis van Nieuwpoort geheel in Duitse handen gevallen.
In 1918 namen de Belgische troepen de Engelse sector over.

foto 1 de versterking rond het marinehuis - 2 het marinehuis en de voetgangersbrug - 3 het begin van het westelijk front - 4 het landhoofd aan de westkant - 5 schuilplaats op het strand - 6 het westersaketsel

De verwoesting op de zeedijk.

Vernieling station

HET EINDE VAN DE OORLOG

Met groot succes begon het groot bevreidingsoffensief van de verbonden legers vanuit Ieper op 28 september 1918.
Voor de laatste maal beschoot de batterij Deutschland op 16 oktober vanuit Klemskerke de stad Nieuwpoort en omgeving, terwijl de Duitse troepen hun stellingen aan de IJzer verlieten. Het IJzerfront was opgerold en van de badplaats bleef niets anders over dan een gruwzame en akelige puinhoop. Geleidelijk keerden meer en meer inwoners uit hun ballingsoorden terug naar hun oude streek, waar eens de dierbare thuis stond en betrokken voorlopig een barak of noodwoning.
Het leven hernam zeer langzaam op Nieuwpoort-Bad.
Einde januari 1919 arriveren de eerste terugkerende vluchtelingen. Met de eerste mooie dagen begint het kusttoerisme te floreren (!!!).
E.H Karel Valcke wordt op 23 juli 1920 aangesteld als dienstdoende pastoor van onze Sint Bernardusparochie. Hij kan hier komen wonen in een barak. De pastoor celebreert hier zijn eerste mis in een barak in aanwezigheid van een vijftigtal gelovigen.
In de gemeenteraad van Oostduinkerke wordt op 26 september beslist over te gaan tot de oprichting van een gemeenteschool te Nieuwpoort-Baden. Op 8 november wordt de nieuwe school geopend in een houten barak. De Vrije school was wat eerder terug van start gegaan, eveneens in een houten barak.
Op 20 oktober 1922 schenkt Henri Crombez het strand, de dijk, de openbare plaatsen, lanen en wegen aan het gemeentebestuur van Oostduinkerke. De heropbouw van de vernielde vuurtoren en het terug in orde brengen van de stoomtramlijn tussen Nieuwpoort-Stad en Nieuwpoort-Baden.
In de kwestie van de mogelijk aanhechting van het grondgebied van Nieuwpoort-Baden bij de stad Nieuwpoort wordt op 24 juni 1924 gunstig advies uitgebracht door de provincieraad West-Vlaanderen.
Vanaf 30 juni 1928 is de elektrificatie van de buurtspoorweg Westende-Nieuwpoort-Baden volledig in orde. Verder westwaarts tot De Panne rijdt nog steeds de stoomtram.
In december 1928 verkoopt grootgrondeigenaar Henri Crombez 93 ha duingebied voor 5.888.000 fr. aan de pas opgerichte maatschappij "Simli" d.i. "société immobilière et mobilière du littoral".
1929 - Stilaan wordt zo overal de gasverlichting verdrongen door de elektrische verlichting. Daarom wordt op de hoek Zeelaan - Franslaan een elektriciteitscabine gebouwd.
1930 - Een nieuw loodswezen wordt opgetrokken. Tijdens de paasvakantie wordt de nieuwgebouwde gemeenteschool in de toenmalige Schoolstraat (thans Sint-Bernardusplein) in gebruik genomen.
1932 - Oprichting van de Nieuwpoortse jachtclub Y.C.N. Met Allerheiligen de viering van het 25-jarig bestaan van de Sint-Bernardusparochie.
1936 - De "actie der zuid-westgemeenten"(De Pan-ne tot Oostende) doen al het mogelijke om toelating te bekomen voor de bouw van een brug over de havengeul nabij de IJzer monding.
Het gemeentebestuur van Nieuwpoort voert sterke obstructie.
1938 - De internationale toestand baart zorgen. Er is mobilisatie in ons land. Een klaslokaal van de ge-meenteschool wordt in gebruik genomen als be-waarplaats voor militaire uitrusting.
1939 - Het golfterein aangelegd op de rechter IJzeroever in 1923, wordt, met toelating van majoor Henri Crombez junior, aangepast als reserve-vliegveld.

TWEEDE WERELDOORLOG

- Op de eerste dag van de tweede wereldoorlog op 10 mei 1940 vlogen s ’morgens vroeg, tussen 5 en 6 uur, vier Duitse bommenwerpers laag over de huizen van Nieuwpoort-Bad richting Oostduinkerke.
- Beide plaatselijke scholen worden gesloten tot 10 juni 1940.
- In het “Grand Hôtel” op het Hendrikaplein wordt op 13 mei 1940 een krijgshospitaal ingericht.
- Van 20 tot 31 mei 1940 geraken onze polders- en duingebieden overrompeld door duizenden vluchtelingen uit het binnenland. Door zijn “Blitzkrieg” kan het Duitse leger na 18 dagen ons Belgisch leger tot overgave brengen. Daardoor begint nu het ergste voor onze Westkust.
- Op 27 mei 1940 laten een twintigtal Duitse vliegtuigen bommen vallen rond de Sint-Bernarduskerk.
- Op 28 mei 1940 wordt rond 1.30 u. een hevig luchtgevecht geleverd tussen Britten en Duitsers. Bommen vallen op het Hendrika- en het Leopoldplein. s’ Middags worden het Hendrikaplein beschoten, het “Grand Hôtel” en het loodswezen.
-Deze aanhoudende beschietingen duurt van 29 tot 31 mei 1940. Het laatste schot wordt hier in de Victorlaan gehoord op 1 juni ’s morgens om twee uur …en bij de eerste klaarte arriveren de eerste Duitse legereenheden.

De vier jaar lange Duitse bezetting kan beginnen.

- De werking van de vuurtoreninstallaties worden verboden. De verlichtingsapparatuur wordt ter herstelling en bewaring overgebracht naar Parijs.
- De badplaats behoort tot het “Sperrgebied”, d.i. een kustzone van 5 km. landinwaarts. Deze mag door de bewo-ners  niet worden verlaten zonder “Shein”.
- Een rantsoeneringssysteem wordt ingevoerd.
- Het strand ligt vol prikkeldraad en mag niet worden betreden.
- Gezien het voortdurend gevaar voor bombardementen door geallieerde vliegtuigen, organiseren de bewoners hun nacht-verblijven nu in versterkte kelderverdiepingen.
- De bouw van bunkers op het Hendrikaplein, bij het N.M.B.S.-station en aan weerszijden van de IJzermonding.
- Het aanleggen van een langzaam neerlopende “rampe” naar het strand ter hoogte van het Leopoldplein. Deze rampe is er aangelegd op bevel van de “Luchtwaffe” ten behoeve van de reddingsdienst op zee voor neergestorte vliegtuigen.
- In de duinen plaatst men hoge houten staken. Deze worden onderling op alle mogelijke manieren verbonden met l veel prikkeldraad. Voorzorg tegen mogelijke dropping van geal-lieerde parachutisten.
- Op veel plaatsen op het strand en in de duinen worden landmijnen gelegd.
- Sinds november 1941 is in beide scholen gestart met soep-bedeling.
- In het begin van 1942 worden alle villa’s op de zeedijk ontruimd, uitgenomen nummer 17 “La Héronnière”. Die blijft bezet door de Duitse “marine kustartilerie”  Voor de gevels van deze villa’s wordt de “Atlantik Wall” opgetrokken. Alle villa’s zijn met elkaar verbonden, want in de zijgevels zijn deuropeningen gekapt.
- Vanaf 1943 wordt stelselmatig overgegaan tot verplichte evacuatie van het grootste gedeelte van de nog restende bevolking.
- De kerkklokken zouden door de Duitse legerleiding worden afgehaald om die te hergieten en te gebruiken als grondstof voor de kanonnen. Twaalf waaghalzen van een Gentse firma zijn de Duitsers echter te vlug af. Op een nacht in de winter wordt de klok heimelijk uit de kerktoren weggehaald en naar veiliger oorden gebracht… en niemand heeft iets gehoord of gezien.
- Op 13 april 1944 vallen een zestal bommen op Nieuwpoort-Bad.
- Op 22 juni 1944 worden in de havengeul verscheidene aken gesignaleerd. Die zijn helemaal volgeladen met cement en zand. Op deze manier wordt de toegang tot de IJzer belemmerd voor allerlei vaartuigen.
- Op 7 of 8 september 1944 enkele uren voor de aftocht van de Duitsers wordt de vuurtoren vernield.
- Op 10 september 1944 rond 19 u. worden de Duitse stellingen op de Groenendijk gebombardeerd door geal-lieerde vliegtuigen.
- Op 12 september 1944 komt een einde aan de Duitse weerstand in onze streek door de capitulatie van een driehonderdtal Duitser op de Groenendijk.
- Stilaan komen de bewoners terug. De beide plaatselijke scholen heropenen hun deuren op 20 september 1944 en vanaf 24 november wordt de parochiezaal in gebruik genomen als noodkerk.
- Op 9 mei 1945 ontploffen een hele reeks tellerminen langs weerszijden van de parochiekerk. Drie soldaten vonden hierbij de dood.
Ondertussen komt in 1946 het naoorlogse leven terug op dreef.

Pers HVB 1949

BELANGRIJKE GEBERTENISSEN IN DE PERIODE 1947 – 1999

- Op zondag 23 februari 1947 is de ganse kustlijn van de zee bevroren.
- Op 3 oktober 1947 wordt een nieuw voorstel tot naasting van Nieuwpoort-Bad bij Nieuwpoort-Stad door het provinciebestuur aangenomen.
- In september 1948 wordt een aanvang gemaakt met de afbraak van de oorlogsbunkers op de zeedijk.
- In april 1949 wordt het Guido Gezelleplein aangelegd.

Nieuwpoort-Bad wordt Nieuwpoorts grondgebied.

Op 6 mei 1949 wordt het voorstel tot naasting van de badplaats bij Nieuwpoort-Stad goedgekeurd door de kamer van volksvertegenwoordigers. Dit goedgekeurde wetsvoorstel verschijnt als regentbesluit in het staatsblad van 10 juni1949; 10 dagen later, op 20 juni, is de aanhechting een voldongen feit.
Op 14 augustus 1949 worden grootse annexatiefeesten georganiseerd.

- In maart 1950 worden enkele straatnamen gewijzigd, een gevolg van de aanhechting van de badplaats bij Nieuwpoort-Stad. Daardoor waren er verschillende straatnamen in stad en bad met dezelfde benaming: de Duinkerkestraat wordt Meeuwenlaan, de School- en de Kerkstraten vormen samen het Sint-Bernardusplein.
- In januari 1951 wordt gestart met de voorbereidingwerken voor de aanleg van de Franslaan.
- Halfweg de maand mei 1952 wordt een einde gesteld aan het personentreinverkeer.
- Op 1 februari 1953 een hels stormweer. Dat bereikt haar hoogtepunt bij springtij rond 2 u. Deze Sint-Ignatiusvloed is een echte ramp geworden voor de hele kust. Aan de zeedijk is heel wat metselwerk verwoest. Grote hoeveelheden m3 zand zijn door de ruwe zee aan de dijk onttrokken. De zeedijk is erg beschadigd. De IJzer is uit haar oevers geslagen nabij de monding. Het veerhuis is vernield en het water is gestroomd tot aan de spoorweg.
- Op13 april 1953 worden de N.M.B.S. lokalen voor goed gesloten voor alle goederen vervoer en treinen.
- In het jaar 1954 staan drie grote werken op het programma, nl. de bouw van een tijdok en een slipwayhelling voor de militaire basis op de rechteroever, de oprichting een zuiveringsstation in de Victorlaan en de aanleg van de volledige Franslaan.
- In het begin van het jaar 1956 wordt begonnen met de oprichting van de Zeemachtbasis.
- Op 7 november 1956 zijn de uitbreidingswerken aan de Kinderlaan voltooid.
- In het jaar 1957. Het 50-jarig bestaan van de parochie wordt speciaal herdacht met o.m. het verschijnen van de “Geschiedenis van Nieuwpoort-Bad” door pastoor P. Declercq en een vernieuwing van het klokkenspel op de kerktoren.
- In januari 1960 wordt door de stedelijke diensten een poging ondernomen om een park aan te leggen nabij de IJzermonding in de omgeving van de veerdienst. Dit is een volledige mislukking geworden.
- In 1960 begint de grote sloping op de dijk van villa’s. Deze moeten plaats ruimen voor moderne flatgebouwen.
- In 1963, de herdenking van 800 jaar stadskeure Nieuwpoort gaat gepaard met een grandioze reuzenstoet op 14 juli in de badplaats.
- In 1963 nabij de Meeuwenlaan wordt gestart met de residentie “Strand”, een flatgebouw met 15 verdiepingen.
- In maart 1964 wordt een einde gesteld aan de laatste resten van de 100 jaar geschiedenis van het plaatselijke spoorwegverkeer door de sloping van het N.M.B.S. Station.
- In het jaar 1965 worden veel openbare werken uitgevoerd.
- Op het einde van 1967 de afbraak van twee bunkers 1940-1945: één nabij het voormalig spoorwegstation en een ander op de rechter-ijzeroever op de zeedijk.
- Op 12 april 1968 treedt het éénrichtingsverkeer in voege op de Elisalaan
.- Op 31 juli 1968 éénrichtingsverkeer in de Albert I-laan.
- Het stadsgas werd vervangen door aardgas tussen 19 en 23 mei 1969.
- 15 februari 1974 is de dag waarop hier voor het eerst T.V.-distributie in werking treedt in het westelijke gedeelte van de Franslaan. Tegen het einde van de maand is gans Nieuwpoort-Bad bediend.
- Ten gevolge van een beslissing van de gemeenteraad van 30 september wordt de gemeenteschool, op het Sint-Bernardusplein, 16, afgeschaft vanaf 1 oktober 1975.
- In de loop van de maand februari 1976 wordt een begin gemaakt met de aanleg van het vakantiepark “Polderpark”.
- Nabij de IJzermonding zijn op 31 januari 1977 de werken beëindigd voor de aanleg van het Keunepark. Aan dit stuk groenzone werd begonnen in augustus 1976.
- Op 7 februari 1977 wordt in de Victorlaan begonnen aan het vakantiedomein “Ysermonde”.
- In de maand februari 1977 wordt in de voormalige bedding van de N.M.B.S.-spoorweg, tussen de Louisweg en de Lombardsijdestraat, een dienstweg aangelegd.
- Op 21 april verschijnt 1978 verschijnt in het Belgisch staatsblad het koninklijk besluit van 18-03-1978 waarbij het duingebied ten westen van Nieuwpoort-Bad wordt gerangschikt als landschap.
- In 1982 wordt het 75-jarig bestaan gevierd van de Sint-Bernardusparochie.
- Begin februari 1983 wordt in de Louisweg begonnen aan de bouw voor het revalidatiecentrum “Ter Duinen”.
- Op 4 september 1984 beginnen de werken tot de verlegging van de trambedding.
- Vanaf 14 april 1986 is de tram voor altijd weg uit de Albert I-laan. Vanaf 1 mei 6.30 u. rijdt de tram in de vernieuwde bedding in de Elisalaan.
- Op 11 juli 1989 wordt een grandioos “Reuze-Bingsfeest” georganiseerd naar aanleiding van de 40e verjaardag van de aanhechting van Nieuwpoort-Bad bij Nieuwpoort-stad op 20 juni 1949.
Ten gevolge hevige storm is er op dinsdag 27 februari 1990 om 14 u. tussen de watersportplaats van de luchtmacht en de militaire basis een dijkbreuk van ongeveer 6 meter.
- Op 19 april 1993 vallen de laatste delen van de casino onder de sloophamer; weldra wordt aldaar een nieuw flatgebouw opgetrokken.
- Op de horeca noteren we op 6 maart 1995 de oprichting van de “Orde van de Bons Vivants”.
- De officiële opening van de “Lighthouse Promenade” in de Lombardsijdestraat gebeurt op 9 juni 1995.
- Op 25 mei 1997 is er de officiële opening van de “Ideeëntuinen” langs de Louisweg. In 2015 gesloten.
- Door de kerkfabriek van de Sint-Bernardusparochie wordt op 31 mei in “Duinhotel” het boekje “90 jaar Sint-Bernarduskerk” voorgesteld; de samensteller is Lucien Billiet.
- De doop en de inhuldigingsplechtigheid van m.p.s. Yserstar  heeft plaats op 8 april 1998.
- Het gemoderniseerde toerismekantoor op het Hendrikaplein wordt officieel geopend op 12 juni 1998.
- Eind april 1999 wordt op de rotonde nabij het Hendrikaplein een miniatuur vuurtoren geplaatst, een constructie van 7,40 m. hoog.
- Grootse feesten worden tijdens het weekend het eerste weekend van juni 1999 ingericht naar aanleiding van de 50e verjaardag van de aanhechting van Nieuwpoort-Bad bij Nieuwpoort-Stad op 20 juni 1999.
- Voorzien wordt dat in september 1999 wordt begonnen met de sloping van het bowlingscomplex in de Albert I-laan om plaats te maken voor een winkelcentrum.

BEZIENSWAARDIGHEDEN

Sint-Bernarduskerk

Het is een neo-romaanse bouwwerk uit 1923, gebouwd ter vervanging van een gelijkaardig kerkgebouw uit 1877. Niet alleen tijdens de Eerste maar ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk zwaar beschadigd. De herstellingen van 1947 bepalen dan ook het huidige uitzicht. De gevels in gele baksteen rusten op een arduinen sokkel. Het stillistisch onderscheid met de gotische kerken van Nieuwpoort-Stad en Sint-Joris is in één oogopslag duidelijk. In de Romaanse stijl domineert immers de rondboog terwijl de ornamentiek doorgaans minimaal is. Nochtans is de stijlzuiverheid enigszins geschaad door het gebruik van steunberen tegen de torenromp en de zijbeuken, een element uit de gotiek. meer

Leopoldplein

 

Een gezellig plein tussen de Albert I-laan en de zeedijk.
De ligzetels veel gebruikt door zonnebaders.
De gedichten op de glaswand aantrekkelijk om te lezen

 

Strand

Wie Nieuwpoort zegt, doelt natuurlijk ook op zee & strand. Je bent hier te gast in een familiebadplaats met een "zee" van strand- en recreatieruimte. Wandelen langs de waterlijn is een onvergetelijke ervaring met verrassende ontdek-kingen. Schelpen rapen of bloemen en planten in de duinengordel bekijken is heus niet alleen voor kinderen een belevenis. Beleef gewoon een zonnige dag aan het strand, terwijl de kinderen zandkastelen bouwen, of neem deel aan een geleide strandwandeling.

Zee

De Noordzee is een randzee van de Atlantische Oceaan. Verdeeld over de vier windstreken heeft ze volgende grenzen: in het westen Engeland en Schotland; in het zuiden Frankrijk, België, Nederland en Duitsland; in het oosten Denemarken, Zweden en Noorwegen; in het noorden de Shetlandeilanden. De oppervlakte van de zeespiegel bedraagt 545 000 km+; dit is ± 19 maal de grootte van België. De Noordzee is gemiddeld 100 meter diep met uitersten van 274 meter en 13 meter.
De temperatuur van het oppervlaktewater schommelt tussen 3 en 6 graden aan het eind van de winter en loopt op tot 14 à 17 graden tijdens de zomermaanden. Het zoutgehalte bedraagt 32 tot 35 pro mille. Het bodemreliêf is vlak tot zwak golvend. Zandbanken vormen de verhevenheden, terwijl er door zeestromingen diepe geulen uitgeschuurd worden. Te Nieuwpoort is het gemiddeld getijverschil 4,04 meter. Eén getijdenbeweging duurt er precies 12 uur en 54 minuten.

Zeedijk

 

De 1,6 kilometer lange en 40 meter brede, verkeersvrije, zeedijk maakt nogmaals duidelijk dat Nieuwpoort de familiebadplaats bij uitstek is.
De zeedijk is gesplitst in twee delen, het gedeelte tegen de bebouwing voor wandelen en het gedeelte tegen het strand voor fietsers en gocards.

Gebouw “De Barkentijn”

Dit hoekhuis (1923), de voormalige eigendom van baron Crombez, is het fraaiste voorbeeld van Normandische stijl aan de Westkust. De onderbouw bestaat uit breuksteen met een arduinen omlijsting rond de segmentboogvormige kelder-ramen. De gevels van het gelijkvloers hebben een dambordversiering met afwis-selend "tegels" in baksteen en zandsteen. De tweede bouwlaag vertoont pseudo-vakwerk met houten balusters. Diverse dakkapellen en een polygonaal hoekto-rentje. De zij- en achtergevel hebben een analoog uitzicht.

Gebouw “White Recidence”

 

Eertijds "Le Grand Hôtel" genoemd. Monumentale en beschermde gevels uit 1924 naar een ontwerp van architect A. Lagache. Grijze gevels (1924) in natuursteen (arduin) en bepleisterde baksteen. Op de barok geïnspireerde ornamenten met balkons en balusters, guirlandes en medaillons, festoenen en bloemmotieven, geprofileerde bogen en beelden.

 

Dienst toerisme

hendrikaplein 11

Sint-Bernardushond

 

 

 

Een bronzen Sint-Bernardushond siert het Hendrikaplein. Hij verwijst naar de patroonheilige van Nieuwpoort-Bad, en krijgt ieder jaar eind augustus het gezelschap van tientallen levende soortgenoten tijdens de bruisende en sfeervolle Sint-Bernardusfeesten. Dit kunstwerk van 1,20m x 0,90m, van de hand van Monique Mol uit Beauvoorde, werd onthuld op 21 augustus 1998. "Vainqueur van 't Roodhuis" is de naam van de hond (uit De Panne) die model stond voor dit beeld.

Rustplaats op het plein

Bij de bouw van de ondergrondse parkings en de herinrichting van de Dienstweg Havengeul is een nieuw verkeersvrij plein aangelegd. De schildpad een kunstwerk van Fabre geplaatst op de zeedijk is in 2015 weggenomen voor herstel. Na drie jaar is de Schildpad terug en krijgt een plaats op het plein.
Een ruim rustpunt op dit plein door een lange zitbank.


Loodswezen

Het 12 meter hoge loodswezengebouw bevindt zich op de linkeroever van de IJzermonding.
Hierop staat verscheidene soorten antennes en radarschotels.
De uitkijkpost van Nieuwpoort dooft de verkeerslichten definitief vanaf 1 november 2010.
Men is op zoek voor een nieuwe functie voor loodswezengebouw.
Meer over het loodswezen.

 

Staketsel

Het Westerstaketsel, gebouwd in 1865, heeft een lengte van 490 meter, terwijl het Oosterstaketsel, uit hetzelfde jaar, 543 meter in zee steekt. Op de hoofden dragen zij een signaallantaarn en een misthoorn, ze lijken op vuurtorens in miniatuur. Tijdens de twee Wereldoorlogen werden de staketsels zwaar beschadigd, om niet te zeggen vernield, ze zijn telkens weer opgebouwd.
Deze twee staketsels vormen een grote attractie en is een pleisterplaats voor toeristen. Lekker uitwaaien, De zeehengelsport of het vissen met het kruisnet zijn er een geliefde bezigheid.
Meer over het staketsel. Meer over kruisnetvissen.

IJzer

De IJzer is de enige stroom op Belgisch grondgebied met monding rechtstreeks in de Noordzee en heeft een totale lengte van 75 kilometer. De bronnen zijn gelegen nabij het Noord-Franse Kassel op een hoogte van 75 meter boven het zeeniveau. Ter hoogte van Roesbrugge - Haringe stroomt de IJzer ons land binnen. De Kemmelbeek en de Ieperlee zijn de twee belangrijkste zijrivieren. De benedenloop van de IJzer is gekanaliseerd en bevaarbaar voor schepen tot 300 ton. Ten zuiden van Diksmuide, in de buurt van Lo en Pollinkhove, bereikt de IJzer het vlakke polderland. Op het grondgebied van Sint-Joris, tussen de Uniebrug en de kreek van Nieuwendamme, werd het IJzerkanaal in 1979 door de aanleg van een spaarbekken verbreed.
Voor wie op een boeiende en avontuurlijke wijze wil kennismaken met de charmes van het polderlandschap is een toeristische boottocht op de IJzer tussen Nieuwpoort en Diksmuide alvast een aanrader. Een fietstocht kan vanaf het staketsel langs de IJzer tot Diksmuide en verder.

Havengeul

Tussen de jachthaven en de Noordzee bevindt zich over een afstand van ca. 3 kilometer, de havengeul.
In Nieuwpoort-Bad kan men deze havengeul oversteken, dankzij een veerdienst die hier opereert.
Op de linkeroever bevinden zich de prachtige wandel- fietsweg de aanlegsteiger van de veerdienst, enkele technische installaties zoals de kuisbank voor vissersboten, aanlegsteigers voor reddings- en loodsdiensten.
Op de rechteroever ligt het natuurgebied "De IJzermonding".

Fiets- wandelpromenade

 

Met de aanleg van de fiets- en wandelpromenade op de linker oever krijgt Nieuwpoort één van de mooiste stukjes wandel- en fietsroute langsheen de Kust.

 

Veerdienst

In de havengeul verbindt een veerboot de twee oevers van de IJzer. De dienst functioneert alle dagen tijdens de schoolvakanties en het ganse jaar tijdens het weekend. Deze veerdienst behoort tot de infrastructuur van het havengebied en wordt in het seizoen door honderden personen per dag gebruikt. Ook kunnen rolwagen-gebruikers en fietsers de oversteek maken. Deze veerdienst is daarmee een essentieel onderdeel van de Kustfietsroute, die over een afstand van ongeveer 70 km. alle kustbadplaatsen met elkaar verbind. Gratis !!!!!

Vuurtoren

De vuurtoren, gelegen op de rechteroever van de IJzermonding, heeft een bewogen geschiedenis. Hij werd gebouwd in 1881 op 100 meter van zee en op 250 meter van de IJzermonding, ter vervanging van de oude Vierboete, die op de linkeroever en meer stadswaarts stond, te ver van zee om normaal te functioneren.
De nieuwe toren was 28 meter hoog en vormde met het dubbele woonhuis voor de vuurtorenwachter één complex. Het was verlicht met minerale olie en straalde een vast rood licht uit.
Einde oktober 1914, tijdens De Slag van de IJzer, werd de vuurtoren stukgeschoten. Herbouwd in het jaar 1923, in baksteen, was hij uitgerust met een elektrisch "bliksemlicht".
Bij hun aftocht in september 1944 hebben de Duitsers de toren gedynamiteerd. Het volgend jaar werd voorlopig een 15 meter hoge seinpyloon op een duin geplaatst.
De huidige lichttoren werd in gebruik genomen in 1949. Het betreft ditmaal een betonconstructie beschilderd met witte en rode banen, wat zijn zichtbaarheid en herkenbaarheid als baken zeker ten goede komt. Hij reikt 27 meter boven de zeespiegel, de lichtbron haalt 29 m. Het rode zwaailicht straalt om de 14 seconden een lichtflits uit. De laatste vuurtorenwachter heeft de functie vervuld tot aan zijn opruststelling in 1963. Zo verloor de vuurtoren een stukje romantiek . Sindsdien wordt de werking van de lichttoren geregeld met elektronische afstandsbediening vanuit het gebouw van het Loodswezen aan de overzijde van de IJzermonding.

Simli

Dit gebied werd in 1928 aangekocht van Henri Crombez door n.v. Simli (Société Immobilière et Mobilière du Littoral) waarvan de hoofdzetel gelegen was te 55, Rue Marie-Thérèse te Bruxelles (alles ééntalig Frans) en Edmond Kamp fungeerde als één der bijzonderste beheerders; er was hier ter plaatse een "bureau de vente" in de "Avenue Artan'", deze maatschappij zorgde in 1955 voor de nodige omheining en beplanting, om naderhand over te gaan tot verkaveling en aanleg van wegen zodat heel wat kooplustigen naar onze "Nieuport-Dunes" werden aangetrokken. Een deel van dit gebied werd herschapen in een residentiële villawijk; het meest westelijke gedeelte echter, nl. ongeveer 30 ha begrensd door de Kinderlaan, de Louisweg, de G. Rodenbachen de Elisalaan, werd op het gewestplan vastgelegd als N-gebied.

Opmaak 3 januari 2019

geraadpleegd:

Brochure Nieuwpoort A - Z
Nieuwpoort-Bad in woord en beeld - Billiet
Boek geschiedenis van Niewpoort-Bad – Rene Dumon
Nieuwpoort-Bad - Pieter Declerck
Pers